Uitleg ACT, VD, TA

De tools van Gezonde Spanning Coaching uitgelegd

Acceptance and commitment therapie

Hexaflex ACT

Het motto van ACT is: niet je beter leren voelen, maar beter leren voelen.

Acceptance and Commitment Therapy (kortweg ACT, spreek uit als het woord ‘handelen’ in het Engels, niet als A.C.T.) is een wetenschappelijk onderbouwde vorm van gedragstherapie.

In je leven kom je onvermijdelijk allerlei hindernissen tegen, heb je te maken met vervelende gedachten, emoties (die moeilijk kunnen zijn, maar ook prettig), pijn en andere lichamelijke ongemakken.

ACT reikt allerlei hulpmiddelen en technieken aan om met deze dagelijkse realiteit om te gaan. Als je bedreven bent in de ACT principes hou je meer energie over voor de waardevolle dingen. Het doel is om een bewust en waardevol leven te leiden, door gezonde afstand te nemen van negatieve gedachten (Acceptance), remmingen weg te nemen, en je te richten op wat écht belangrijk is in jouw leven (Commitment). ACT kan je helpen wanneer je:
  • een doel mist in je leven
  • last hebt van stress, (dreigende) burnout of vermoeidheid
  • eetproblemen hebt
  • en bij vele andere stoornissen die buiten het spectrum van mijn coaching vallen. Tijdens de intake wordt beslist of jouw problemen behapbaar zijn d.m.v. coaching of dat je beter een intensievere vorm van therapie kan zoeken
ACT kan je leven verrijken en je als persoon doen groeien. Je leert om te stoppen met vechten en om je angsten en gevoelens te aanvaarden, waardoor er energie overblijft (die je nu verspilt aan vechten tegen zaken die niet op te lossen zijn) om te leven. In mijn methode zitten diverse oefeningen vanuit de ACT verwerkt. Ik werk bijv. met beelden en metaforen. Je krijgt concrete handvatten om aan de slag te gaan met je problemen in het hier en nu. We gaan niet diep in op het verleden, alleen waar dat relevant is stippen we wellicht iets aan. Het is een praktisch toepasbare methode zonder ‘gedoe’ en in het geheel niet zweverig. Aanraders voor wie meer wil weten:

Voice Dialogue

Heb je de film Inside Out van Pixar gezien?
Daarin komt de basis van Voice Dialogue als het ware naar voren.

Video afspelen
Kort gezegd hebben we verschillende subpersoonlijkheden, ook wel ‘ikken’ genoemd. Ze zitten niet zo letterlijk aan de knoppen als in de tekenfilm, maar toch zijn er gelijkenissen. Sommigen van deze ‘ikken’ zijn aanwezig, anderen zijn verdrongen. Je luistert liever naar de één dan naar de ander. Er zijn veel bekende subpersoonlijkheden zoals de perfectionist, de behager, de scheidsrechter of de levensgenieter. Als het in jouw coachtraject nuttig lijkt doen we een oefening waarbij we verschillende ‘ikken’ als het ware interviewen, daardoor komen ook die stemmen waar je liever niet naar luistert (maar die wel het beste met je voor hebben) eens aan het woord. Soms geeft dat prachtige inzichten, of helpt het je om vertrouwen in jezelf te (her)vinden. Aanraders voor wie meer wil weten:

Transactionele analyse

Ervaringen uit je vroege jeugd vormen je. Onbewust ga je op zoek naar de methode om meer beloning en minder afwijzing te ervaren. Je leert wat er voor jou werkt in die specifieke situatie (opgroeien). 

Deze strategieën kunnen je als volwassene gaan tegenwerken!

Door Transactionele analyse toe te passen leer je om een andere (behulpzamere) strategie te kiezen.

Globaal gezien leer je je positie te herzien.

Op de afbeelding is grofweg het model weergegeven.

Er zijn drie egotoestanden en gedrag in de ene lokt gedrag in de andere positie uit.

Het doel is om als volwassene te leren communiceren, zodat je gesprekspartner dat (als vanzelf) ook gaat doen.

De Ouder staat voor gedrag, gedachten, gevoelspatronen die van vroeger zijn overgenomen (gebaseerd op ervaringen met je ouders/opvoeders en hun normen  en waarden).

De Volwassene denkt, voelt en handelt op basis van feiten en rationele overwegingen. In deze egopositie zijn we in staat te reageren in het hier en nu. Je staat je bijvoorbeeld stil bij ‘wat wil ik?’ ‘wat heb ik nodig?’ ‘wat vind ik er zelf van?’ ‘wat werkt het beste?’ ‘wat zijn de consequenties en wil ik die dragen?’ of ‘is er een alternatief waarmee mijn werkelijke behoefte vervuld kan worden?’ Het Kind laat gedrag, gevoelens en gedachten zien die je ontwikkelde in je kindertijd. In mijn coachmethode komen een aantal principes van de TA terug, zoals de ‘oude bekendes’ ofwel ‘draken’ genoemd. Het zijn patronen die ooit helpend voor je waren, maar die je nu belemmeren. Met mijn hulp én door zelf veel te ontdekken ga je de draken leren herkennen en ervaren hoe je zelf weer de beslissingen kan nemen waarvan jij vindt dat ze nu bij je passen. In de TA kent men:
  • Permissies positieve boodschappen die bekrachtigen dat we oké zijn, zoals bijv. ‘Je mag er zijn’ ‘Je mag jezelf zijn’ of ‘Je mag voelen’
  • Injuncties negatieve boodschappen, de verboden die we onbewust opslaan zoals ‘Wees niet jezelf’
  • Drivers de parachute om niet neer te storten, opdrachten die je jezelf ooit gaf als tegengif tegen de injuncties. Bijv. ‘Ik ben OK als…’ ‘Je mag er zijn als…’ ‘Wees sterk’ ‘Doe een genoegen’ ‘Wees perfect’ ‘Doe je best’ Doorslaan in je drivers geeft altijd een gevoel van ongenoegen, minderwaardigheid en onzekerheid. De angst voor afwijzing neemt hierdoor weer toe.
Aanraders voor wie meer wil weten:

Overige methodieken

Naast de hierboven genoemde hoofdmethodieken integreer ik veel meer invloeden in mijn coaching. Zoals gezegd, alles is maatwerk.
Jij krijgt het traject wat jou verder helpt.

Ik werk vanuit de Growth Mindset die Carol Dweck beschrijft: iedereen kan leren en van een dubbeltje in een kwartje veranderen. Dat heeft niks te maken met aanleg of talent, maar veel meer met het geloof in je eigen kunnen en je bereidheid om in jouw doelen te investeren.

Voorbeeld: Bij een experiment met studenten die badmuts met elektroden op kregen om hersenactiviteit te meten was inzichtelijk waaraan aandacht werd besteed en waaraan niet. De proefpersonen moesten moeilijke vragen beantwoorden en korte tijd daarna kregen ze op het scherm van hun computer te zien of het antwoord goed of fout was. Daarna kwam het goede antwoord op het scherm. Alle proefpersonen waren daarin geïnteresseerd, maar slechts de proefpersonen met een Growth Mindset lazen de feedback die er vlak na verscheen. De personen met een Fixed Mindset besteden daar geen aandacht aan en presteerden toen zij later opnieuw werden getoetst aanzienlijk slechter op hetzelfde materiaal. (Dweck, Mangels en Good, 2004)

Vanuit mijn medische achtergrond en cursussen in het Breinleren heb ik kennis over hoe je hersenen werken en hoe je dat kunt inzetten om optimaal te leren, of om gemotiveerd te blijven wanneer het moeilijk(er) wordt. Hier kom ik in een volgend blog op terug.

De ‘Hamster-brein methode’ naar het boek De Hamster in je brein heeft mij ook vele mooie inzichten gegeven over blijvend afvallen.
De wetenschappelijk gefundeerde inzichten van de artsen die dit boek hebben geschreven sluiten prachtig aan bij de basis die ik zelf vanuit Skinnyminds heb leren toepassen.

Word je blij van deze methode?
Wil je meer weten? 
Kijk op deze pagina naar de programma’s die aangeboden worden, lees over de methode voor afvallen zonder dieet, of over de wijze waarop jij kan werken aan stressreductie, of balans kan vinden in je leven